Circulair avant la lettre
Gerard Nijssen
Recycling is van alle tijden. Recyclen heeft in meer of mindere mate te maken met schaarste.
Al in de oertijd was de mens bezig met recycling. Het was een manier om producten en grondstoffen optimaal te gebruiken.
Tot eind april komend jaar is er in het Boerhaave Museum in Leiden nog een bijzonder interessante expositie te zien, genaamd ‘Rijk van Rotzooi’. Als u in de buurt bent, moet u daar beslist naar toe.
Een tentoonstelling over recycling in Nederland, die bezoekers op speelse wijze laat zien hoe creatief mensen eeuwen geleden waren in het hergebruik van afvalstoffen. Circulariteit ‘avant la lettre’.
Iets wat we eigenlijk een beetje zijn verleerd na de industriële revolutie. De tijd dat producten in bulk werden geproduceerd en ook zo werden weggegooid.
Nu komen we er zo langzamerhand achter dat we maar één aarde hebben, waar we heel erg zuinig op moeten zijn. De meeste grondstoffen die we gebruiken zijn niet hernieuwbaar en niet onuitputtelijk. Tal van grondstoffen zijn binnen enkele tientallen jaren zelfs al volledig uitgeput, als we er niet voor zorgen dat deze hoogwaardig worden hergebruikt. Telkens opnieuw.
Dat hergebruik zorgt overigens in de regel ook voor een verminderde hoeveelheid tonnage CO2 uitstoot bij de productie. Zo kunnen we door optimaal en meermalen grondstoffen her te gebruiken een bijdrage leveren aan de uitstoot van CO2 en andere broeikasstoffen.
Optimale recycling draagt zo bij tot het realiseren van de doelstelling uit het deze maand in Parijs gesloten klimaatakkoord om de aarde met liefst 1,5 en maximaal 2 graden Celsius te laten stijgen.
Het onlangs gepubliceerde Circulaire Economie Pakket van onze ‘eigen’ Eurocommissaris Frans Timmermans zou een basis moeten vormen om optimaal producten te kunnen hergebruiken en materialen te kunnen recyclen. Zoals u verderop in de FNOI INFO Online kunt lezen, is het gepresenteerde pakket maatregelen echter nog steeds veel te veel gefocust op recyclingdoelstellingen zonder de noodzakelijke randvoorwaarden voor optimale recycling te scheppen.
Productontwerp gericht op optimale hergebruik en recycling wordt wel genoemd in het Circulaire pakket, maar wat ontbreekt is een krachtige regie, die ervoor zorgt dat hierin ook daadwerkelijk stappen worden gemaakt. We hebben nog vele stappen te maken, willen we echt een circulaire economie kunnen realiseren.
Gerard Nijssen
Voorzitter FNOI